Sezon zimowy 2022/2023 pod względem pogodnych nocy był wyjątkowo niekorzystny dla obserwatorów. Udało nam się wykorzystać ledwie kilka okienek pogodowych w których niemal na wyścigi z chmurami (w naszym żargonie „chmurwami”) i wschodzącym Księżycem rejestrowaliśmy wybrane obiekty zimowego nieba. Nocą z 15 na 16 marca seeing nie pozwolił na użycie większych teleskopów dlatego zdecydowaliśmy się na szerokie kadry.
Przemek Mazur rejestrował pogranicze Bliźniąt i Oriona za pomocą obiektywu Samyang 135 mm i kamery ASI 1600mm na montażu NEQ6.
W kadrze załapała się gromada otwarta Messier 35 wraz z NGC 2158, stanowiąc doskonały cel dla obserwacji wizualnych dla szerokiego spektrum instrumentów od małych lornetek do dużych teleskopów. Kątowa średnica gromady M 35 wynosi 28′, szacowana odległość to ok 2700 lat świetlnych, realna średnica gromady wynosi około 27 lat świetlnych. Składają się na nią młode błękitne, gorące gwiazdy. Kilkanaście minut kątowych na południowy zachód od M 35 dostrzegamy położoną w odległości 16,5 tysiąca lat świetlnych gromadę otwartą NGC 2158. Tworzą ją stare, żółte i czerwone gwiazdy. Widok obu gromad o tak zróźnicowanych barwach w dużym teleskopie z szerokokątnym okularem na długo zostaje w pamięci (tzw. „Efekt Wooow!”)
Kolejnym obiektem jest położona w poblizu eta Geminorum mgławica IC 443. Znana również jako Mgławica Meduza i Sharpless 248 (Sh2-248)) to galaktyczna pozostałość po supernowej (SNR) w gwiazdozbiorze Bliźniąt. Na płaszczyźnie nieba znajduje się w pobliżu gwiazdy Eta Geminorum. Odległość od Ziemi wynosi około 5000 lat świetlnych.
IC 443 może być pozostałością supernowej, która miała miejsce 3000 – 30 000 lat temu. To samo zdarzenie supernowej prawdopodobnie stworzyło gwiazdę neutronową CXOU J061705.3+222127, zapadniętą pozostałość gwiezdnego jądra. IC 443 jest jednym z najlepiej zbadanych przypadków interakcji pozostałości supernowej z otaczającymi ją obłokami molekularnymi.
Fotografię wykonano 3 kwietnia 2022 podczas testów korektora/reduktora 0.73x, ogniskowa efektywna teleskopu 1333 mm
IC 443 jest rozszerzonym źródłem o średnicy kątowej 50 minut kątowych (dla porównania, Księżyc w pełni ma średnicę 30 minut kątowych). W szacowanej odległości 5000 lat świetlnych (1500 parseków) od Ziemi odpowiada fizycznemu rozmiarowi około 70 lat świetlnych (20 parseków).
Przekraczając granicę Bliźniąt i Oriona natrafimy na mgławicę emisyjną Głowa Małpy (NGC 2175).
Pozorna jasność Mgławicy Głowa Małpy wynosi 6,8 i można ją zobaczyć przez lornetkę. Jednak do dostrzeżenia jakichkolwiek szczegółów potrzebny jest większy teleskop. Obejmuje obszar większy niż Księżyc w pełni. Mgławica wydaje się świecić, co jest wynikiem obecności młodych gwiazd osadzonych w otaczającym je pyle i gazie. Gwiazdy te emitują intensywne promieniowanie ultrafioletowe, które jonizuje gazowy wodór, dzięki czemu mgławica zaczyna świecić.
opracowanie, tekst: Karol Wenerski (PPSAE)
