Czy zastanawialiście się kiedyś, jak długo trwa wschód lub zachód Słońca ? Zapewne wielu z was będzie zdziwionych tym, że czas trwania wschodów i zachodów Słońca jest zmienny i zależy od pory roku i miejsca obserwacji. Najszybsze zachody i wschody Słońca mają miejsce w czasie równonocy lub w jej pobliżu, natomiast najwolniejsze mają miejsce w czasie przesilenia. Podczas każdej równonocy Słońce wschodzi dokładnie na wschodzie i zachodzi dokładnie na zachodzie. Oznacza to, że w dniu równonocy zachodzące Słońce chowa się pod horyzont pod możliwie najbardziej stromym kątem . To ten stromy kąt wschodzącego lub zachodzącego Słońca sprawia, że wschód lub zachód Słońca trwa krócej. Dzieje się tak niezależnie od tego gdzie mieszkasz.
Na równiku Słońce zawsze zachodzi najszybciej. Podczas równonocy jest to 128 sekund i wydłuża się do 142 sekund w czasie przesilenia. Gdy zbliżamy się do biegunów, Słońce zachodzi bardziej ukośnie, a jego zachodzenie zajmuje więcej czasu. Czas rośnie powoli do około 60 stopnia szerokości geograficznej północnej lub południowej. Na przykład w Polsce, na szerokości 50 stopni jest to 199 sekund w czasie równonocy i 261 sekund w czasie przesilenia. Powyżej 60 stopnia, czas zaczyna się znacznie wydłużać. Pomiędzy kołem podbiegunowym a biegunem (północnym lub południowym) Słońce może zachodzić nawet przez ponad 43 godziny. W naszych rozważaniach pomijamy zjawisko refrakcji, ponieważ na średnich szerokościach geograficznych ma niewielki wpływ na czas trwania wschodów czy zachodów.
W 2021 roku równonoc wiosenna przypada 20 marca o godzinie 9:37 UTC. Przed nami zatem najszybsze wschody i zachody Słońca.
tekst/M.Nikodem
