W dniach 4-7 sierpnia 2022 r. w Obserwatorium Astronomicznym w Niedźwiadach odbył się XXVI Ogólnopolski Zlot Miłośników Astronomii OZMA 2022. Pierwsi uczestnicy pojawili się w Niedźwiadach już we wtorek, a w środę wieczorem, dzień przed oficjalnym otwarciem OZMA pole namiotowe było już zapełnione niemal w połowie. To był dobry wybór, ponieważ warunki obserwacyjne w noc ze środy na czwartek były wyśmienite.
W czwartek od rana otwarte zostało biuro zlotu gdzie rozpoczęła się rejestracja uczestników. Każdy „ozmowicz” otrzymał paczkę powitalną w której były m.in. czasopisma astronomiczne („Urania- Postępy Astronomii” i „Astronomia”) oraz okolicznościowa koszulka. Po południu prezes PPSAE dokonał oficjalnego otwarcia zlotu, po czym Dariusz Janasz wygłosił dwie prelekcje. Pierwsza z nich poświęcona była meteorytowym monetom. Autor prezentacji jest właścicielem największej kolekcji takich monet w Polsce i jednej z największych na świecie. Wszystkie te monety można było zobaczyć na wystawie prezentowanej w murach siedziby PPSAE, a zgromadzonych było na niej 2/3 światowych zasobów.
Druga prezentacja dotyczyła meteorytu Pułtusk. Wyjątkowym „smaczkiem” prezentacji była największa na świecie płytka meteorytu Pułtusk, którą również można było podziwiać na własne oczy. Wraz z zachodzącym Słońcem pole obserwacyjne szybko zapełniało się sprzętem obserwacyjnym.
Warunki do obserwacji i astrofotografii były bardzo dobre, ciepła i pozbawiona wilgoci noc sprawiła że chyba wszyscy uczestnicy zlotu byli na polu obserwacyjnym. Największym powodzeniem cieszył się oczywiście nasz największy teleskop ROLAND 605/2820 do którego ustawiała się długa kolejka. Obserwacje trwały niemal do świtu. O godz. 23 rozpoczął się tradycyjny już turniej na najlepszego obserwatora. Uczestnicy turnieju na czas poszukiwali zadanych obiektów, a nad całością czuwał Bartek Pilarski. Zawodnicy mieli do odnalezienia 6 obiektów: h+χ Persei , M27, M57, Albireo, M13 oraz M33. Zwyciężył Krzysztof Zieliński, natomiast drugie miejsce zajął Artur Koniec a trzecie Jan Mężyński. Już po północy dr Marek Muciek przeprowadził warsztaty z obserwacji i zliczania meteorów których celem była nauka prowadzenia obserwacji mających wartość naukową. Mimo, że do maksimum Perseidów pozostał jeszcze tydzień, uczestnicy OZMA obserwowali zaskakująco dużo jasnych zjawisk.
Piątek był kolejnym dniem niemiłosiernych upałów, ochłodę można było znaleźć na sali wykładowej w której o godz. 11 rozpoczęła się przedpołudniowa sesja referatowa. Najpierw Piotr Kierzkowski poprowadził wykład pt. „Podstawy astrofotografii” a potem Wojtek Burzyński z PTMA Białystok mówił o obserwacjach komet metodami zakryciowymi. Po obiedzie Józef Baran z Koła Miłośników Astronomii im.Jana Heweliusza z Urzędowa przeprowadził dla dzieci zajęcia pt. Gwiazdozbiór Oriona. Następnie dr hab. Radosław Poleski, członek zespołu OGLE przeprowadził wykład pt. „Jak badamy planety pozasłoneczne”
OZMA to nie tylko wykłady i obserwacje, ale także kultura i sztuka, która odwołuje się do związków z kosmosem. W maju w Niedźwiadach odbył się plener malarski szubińskiej grupy artystów Plama’s, a w piątkowy wieczór 5 sierpnia podczas OZMA odbyła się wernisaż wystawy poplenerowej pt. „Wpatrzeni w niebo”. Szubińscy artyści zaprezentowali kilkadziesiąt prac o tematyce kosmicznej, kilka z nich ozdobiło już ściany siedziby PPSAE, a wiele innych znalazło nabywców wśród uczestników zlotu. Wystawa była także dobrą okazją do spotkania organizatorów zlotu z samorządowcami z Szubina i Nakła, którzy od wielu lat wspierają działalność Stowarzyszenia.
Wieczorem spadł długo oczekiwany deszcz, który przyniósł ulgę od upałów i jednocześnie był okazją do zacieśnienia kontaktów między miłośnikami astronomii. Sobota rozpoczęła się dwoma znakomitymi wykładami Radosława Poleskiego, m.in. o flagowym projekcie polskich astronomów OGLE. W międzyczasie dla dzieci trwały zajęcia z malarstwa, które prowadziła Natalia Jelińska. Po sobotnim obiedzie nadszedł czas na tradycyjne punkty programu: zdjęcie grupowe uczestników OZMA, poszukiwania meteorytów oraz konkurs wiedzy astronomicznej. Po raz pierwszy w historii OZMA odbyły się dwa takie konkursy. Jeden w kategorii młodzieżowej. Historycznym jego zwycięzcą został Jakub Nadolski z Wrocławia, drugie miejsce zajęli ex aequo Maja Burzyńska, Agnieszka Szałkowska, Ola Pilarska i Wiktor Musiał. W konkursie dla dorosłych zwyciężył Michał Kostrzewa przed Michałem Zaczykiem i Krzysztofem Zielińskim.
Podczas oficjalnego zakończenia zlotu przyszedł czas na podziękowania i wręczenie nagród które ufundowali : firma astrozakupy.pl, Pan Mirosław Brzozowski oraz Pan Zbigniew Krajka.
W tym roku nie wręczono nagród Grand OZ, laureaci nie mogli przybyć na zlot, nagrody zostaną im wręczone na następnym zlocie. Żółtą koszulkę dla najbardziej szalonego uczestnika tym razem otrzymał Jan Mężyński. Po tradycyjnym wspólnym ognisku cała społeczność ozmowa gremialnie ruszyła do teleskopów by do rana cieszyć się wspólnymi obserwacjami. Na zlot zarejestrowało się ponad 130 uczestników, a uczestniczyło w nim w różnej formie w sumie około 170-180 osób.
PPSAE dziękuje wszystkim osobom i instytucjom zaangażowanym w pomoc przy organizacji XXV OZMA. Osobne podziękowania należą się Kasi Orzechowskiej za nieocenioną i bezinteresowną pomoc podczas całego zlotu oraz wszystkim Uczestnikom OZMA za stworzenie niepowtarzalnej atmosfery.
tekst /mn
▲ foto: Paweł Dobies ▲
▲ foto: Piotr Wieczorek ▲
▲ foto: Marek Nikodem ▲
▲ foto: Bartek Pilarski ▲
▲ foto: Daniel Szulist▲
