1 kwietnia 2025 roku doszło do malowniczego zjawiska, trzyipółdniowy Księżyc przesunął się przed otwartą gromadą gwiazd – Plejadami, noszącymi w katalogu Messiera nr 45 .
fot. Marek Nikodem
Zjawisko rozpoczęło się około 22:30 i trwało ponad dwie godziny. Szczególnie widowiskowo zakrycie Plejad przez Księżyc wyglądało przez lornetkę. Około godziny 22.30 oświetlony Słońcem w 17 % sierp Księżyca dopełniony przez światło popielate zaczął pochłaniać kolejne gwiazdy Plejad.
O godzinie 22:50 Srebrny Glob dotknął ciemną krawędzią Elektry, a po kwadransie zakrył Merope. Natomiast dziesięć minut przed północą za ciemnym jego brzegiem zniknęła Alkione czyli eta Tauri o jasności 2,86 mag, najjaśniejsza z Plejad.
Eta Tauri to układ pięciu związanych grawitacyjnie gwiazd oddalonych od Słońca o 403 lata świetlne.
Plejady to najbardziej znana gromada otwarta gwiazd. Przez niezorientowanych ludzi mylona często z Małym Wozem. Znajduje się w gwiazdozbiorze Byka, w odległości około 444 lat świetlnych. Jest to młoda gromada, wiek należących do niej gwiazd szacuje się na 100 mln lat.
Gromada zawiera kilkaset gwiazd, 10 najjaśniejszych ma nazwy własne : Taygeta, Maja, Asterope, Sterope II, Merope, Plejone, Alkione, Atlas, Celaeno i Elektra. Większość spośród nich to błękitne olbrzymy typu widmowego B.
Obecny 6-letni sezon okultacji Plejad rozpoczął się we wrześniu 2023 r. i zakończy się w lipcu 2029 r . Podczas każdego cyklu księżycowego Księżyc przewyższa ekliptykę na tyle, aby zakryć przynajmniej część gromady z dowolnego miejsca na Ziemi. Jednak po tym czasie następne zakrycie Plejad nastąpi dopiero w 2042 roku.
tekst: Marek Nikodem
